Rugklachten
Het hoort erbij en ook weer niet
Rugklachten zijn een van de meest voorkomende klachten onder de bevolking. In Nederland alleen al zijn bij de huisartsen bijna 2 miljoen mensen bekend met nek- en rugklachten, waarbij het bij de meesten gaat om pijn in de lage rug.
Rugklachten zijn een van de meest voorkomende klachten onder de bevolking. In Nederland alleen al zijn bij de huisartsen bijna 2 miljoen mensen bekend met nek- en rugklachten, waarbij het bij de meesten gaat om pijn in de lage rug. Jaarlijks komen er meer dan 500.000 nieuwe gevallen bij. Zo’n 10% van de mensen komt jaarlijks minimaal éénmaal bij een oefen- of fysiotherapeut met deze klachten.
Het beloop van rugklachten is relatief gunstig. Bij de meerderheid gaan de klachten na verloop van tijd weer over. Maar gezien de grote aantallen blijven er dan nog genoeg over die echt beperkt worden door rugklachten. Het is de klacht die gemiddeld de meeste jaren hinder geeft (er bestaan natuurlijk ernstiger aandoeningen, maar deze duren minder lang of komen minder vaak terug). Dit kan ook veel ziekteverzuim veroorzaken. De totale kosten voor behandeling van nek- en rugklachten bedroegen in 2011 ca 1,3 miljard euro. Door het verzuim komt daar nog eens ca 2,5 miljard bij..
De onderrug lijkt dus een kwetsbare plek te zijn bij mensen. Aangetoond is dat leeftijd, algemeen lichamelijke fitheid en de kracht van rug- en buikspieren een bepalende factoren kunnen zijn. Daarentegen blijkt de invloed van lengte en zelfs gewicht niet goed aantoonbaar. Wel van invloed is het werk: fysiek zwaar werk (met tillen, buigen, trekken e.d.) geeft een grotere kans op rugklachten. Ook bij zittend werk komen gemiddeld meer rugklachten (en vooral nekklachten) voor.
Opvallend is dat er weinig relatie is tussen röntgenfoto’s en scans en de mate van pijn die mensen rapporteren. De pijn lijkt dus meer in de structuren te zitten die niet zichtbaar worden op dergelijke beelden (zoals spieren en kapsels). Bovendien kunnen chronische pijnprocessen een rol spelen. Naarmate rugklachten vaker terugkomen is dit ook meer het geval.
Het nut van oefeningen bij rugklachten is bewezen! Bij een kwetsbare rug (snel last bij plotselinge bewegingen of tillen) blijken de zogenaamde stabiliserende oefeningen heel zinvol. Hierbij train je de rompspieren (groot en klein) in hun stabiliserende functies ten opzichte van de wervels. De spieren houden dan de wervels stevig op hun plek. Veel Pilatesoefeningen zijn een goed voorbeeld van dergelijke oefeningen.
Artikel: oefeningen bij rugklachten: maak je niet teveel zorgen en oefen!
Programma met stabiliserende oefeningen1: heel rustig (versterking van rug- en buikspieren, o.a. Pilates)
Programma met stabiliserende oefeningen2: opbouw
Programma met stabiliserende oefeningen3:gevorderd
Eerst alleen de eerste twee oefeningen, vervolgens om de 3 dagen een oefening erbij doen. Eventueel andere oefeningen laten vallen; wel de ‘planking’ blijven doen. De klachten kunnen iets erger worden in heet begin, maar dat zou tijdelijk moeten zijn. Als het veel erger wordt moet er een scan gemaakt worden om te kijken wat er echt mis is.