Rugklachten? Maak je niet teveel zorgen en oefen!

Over rugklachten in 6 stellingen. Wil je serieus gaan oefenen voor de rug? Hier vind je een prima programma om mee te beginnen voor het verbeteren van rug- en buikspieren.  Met de nodige Pilates-oefeningen die bewezen werkzaam zijn bij een kwetsbare rug.

Let op: geven deze oefeningen teveel (na)pijn vraag dan onze hulp of zoek een specialist bij jou in de buurt, die jou helpt bij rugtraining.

Nog niet ingeschreven; dat kan hier (gratis)

Al het onderzoek en alle (wonder) therapieën werken dus blijkbaar niet kosten verminderend, ofwel bieden geen soelaas op de langere termijn. Wordt het niet tijd voor een structureler aanpak van rugpijn? De kennis daarover is er namelijk wel. Ik ga hier een poging wagen om je anders naar je rugklachten te laten kijken, gewapend met de laatste kennis en mijn inzichten, aan de hand van 6 stellingen

  1. Er is geen of heel weinig relatie tussen rugklachten en afwijkingen op röntgenfoto’s, scans en echo’s.

Met andere woorden: er zijn mensen met veel waarneembare afwijkingen die géén klachten hebben én er zijn mensen met geen afwijkingen op foto’s e.d. die wél veel pijn hebben. Laat je dus niet afleiden hierdoor. De pijn heeft meestal een andere oorzaak dan slijtage en dergelijke. Als je weet dat je rug flink versleten of afwijkend is wordt je daar niet vrolijk van en dát kan wel leiden tot meer spanning.

2. De wervelkolom en ook de lage rug zijn niet zo zwak als veel mensen denken

kleine spiertjes tussen wervels
de kleine spiertjes tussen de wervels
diepe rugspieren tussen rug, ribben,  bekken en been
een tweede laag, grotere spieren van voren gezien

Doordat veel mensen er last van hebben is het logisch om te denken dat de rug een zwak onderdeel is van de mens of het menselijk skelet. Rugpijn zit vaak rond de onderste wervels en op het oog is dat een minder goed ondersteund skeletonderdeel. Er zijn bijvoorbeeld geen stevige ribben (gelukkig maak, anders zouden we niet kunnen buigen). De onderrug wordt echter wel ondersteund door vele lage spieren. Deze spieren verbinden de onderrug met elkaar (kleine rugspiertjes) met de ribben, met het bekken, met de hele rug en met de armen en benen. Het duizelt je van alle bewegings- en verstevigingsmogelijkheden als al deze spieren bij elkaar geven.
Vanwege deze complexiteit wordt er bij de artsen opleiding heel weinig aandacht besteed aan dit spierencomplex. Maar zelfs in de fysiotherapieopleiding is er niet heel uitgebreid aandacht voor de werking en samenwerking van rugspieren…

Maar ook de wervels zelf, met het kraakbeen ertussen, kan vele 100den kilo’s belasting aan, zelfs als het kraakbeen is aangetast. Doordat de wervels ook nog eens via allerlei banden en kapsel aan elkaar verklonken zitten zijn grote verschuivingen bijna uitgesloten. De rug ‘even rechtzetten’, wat sommige therapeuten beweren (‘krakers’) is dan ook een illusie.

lange spieren langs hele rug
een derde laag, diepere, langere rugspieren

.grote oppervlakkige spieren tussen bekken en armen

de buitenste laag rugspieren

 

3. Pijn is een complex van afwijking, zenuwprikkeling, aandacht en reactie

Er zijn dus veel structuren die een pijnsignaal kunnen afgeven, de spieren (daar is het meeste van, zie verder), banden, kraakbeen en zenuwen. Hoe ga je om met deze pijn? Dat kan variëren van je houding een beetje aanpassen tot sterke paniek (want je buurman is arbeidsongeschikt geworden met rugpijn). Bij teveel aandacht raken meer zenuwen betrokken bij de pijn en sta je er dus ook meer open voor. Een complex verhaal, waar ik twee films over maakte (zie hier).

4. Heb en vraag aandacht voor de ‘Triggerpoints’ in de rug- en bilspieren

 

Vermoedelijk is heel veel pijn die je ervaart in de onderrug, de bilstreek en zelfs de benen het gevolg van myofaciale triggerpoints. Dit zijn kleine verhardingen in de spieren die bij iedereen wel eens optreden (ook op veel andere plaatsen van het lichaam). Liggen de ‘spierknopen’ rond de plek waar de zenuw de spier in- of uitgaat dan voel je de pijn niet alleen rond de ‘knoop’,  maar in andere meestal lager gelegen lichaamsdelen. soms voel je de pijn zelfs helemaal niet in op de plek zelf.

Zoals ik al aangaf; spieren komen het meeste voor in de rug en eindelijk is er de laatste jaren aandacht voor de spieren als oorzaak van de pijn. De spieren kun je echter niet goed zien om al die foto’s die er gemaakt worden. Dat is mede reden dat het altijd over het hoofd gezien werd (en vaak nog wordt).

Ik schreef eerder een blog over triggerpoints

Zie op deze pagina veel voorbeelden van triggerpoints en hun pijngebieden. Er kunnen veel spieren zijn die pijn in de rug of billen geven.

5. Biofeedback kan ook een belangrijke bijdrage leveren aan vermindering van de klachten

Via biofeedback kun je inzicht krijgen in de spanningen die je zelf (onbewust) opbouwd. Bewezen is dat dit kan helpen om de spanning-pijncirkel te doorbreken. Ook over biofeedback schreef ik al eerder.

6. Raak zeker niet in paniek van rugpijn, hoe hevig ook, en beweeg/oefen gevarieerd

Er is veel nog niet duidelijk over rugklachten. Wel weten we dat het zelden helemaal misgaat (hernia, handicap). Ook weten we dat rugklachten komen en weer gaan (en vaak weer terugkomen). Verder is er wel een relatie tussen je activiteiten (werk) en rugpijn, waarbij geldt: hoe meer variatie des te beter. Vermijd veel zitten, veel zwaar tillen en/of zorg voor voldoende compensatie.

Op beweging.tv staan een meerdere zinnige oefenprogramma’s. Doe niet alleen aan ‘core stability’ (zoals ‘Planking’), want dat is ook weer te eenzijdig.

kraakbeen tussen en langs de wervels

 

 

Jip Driehuizen